Nuh’un Gemisi: Hikayenin Derin Kökleri
Tanrı’nın Yaratılış kitabında anlatılan tufan öyküsünde, Nuh’un, ailesinin ve yeryüzündeki tüm canlıların bir kısmının büyük bir gemi aracılığıyla korunduğu anlatılır.
Kutsal Kitaplardaki Anlatıya göre, Nuh’un Gemisi tufan süresince Nuh, karısı, çocukları ve her türden birkaç hayvanla birlikte yaşamış olduğu büyük bir teknedir. Nuh’un Gemisi’ni bulmaya yönelik araştırmalar ise bu tufan öyküsünün tarihsel gerçekliğini sorgulamamıza neden olmuştur.
Peki bu öykü, İbranilerin uydurduğu bir masal mı? Yoksa daha eski bir geleneğin izlerini mi taşır? Mezopotamya’dan gelen çivi yazılı tabletlerin tercümeleri, benzer anlatılara işaret etmektedir. Bu durumda, gerçekten büyük bir tufan yaşanmış olabilir mi? Ya da bu durumu doğal bir felaketin izleriyle mi ilişkilendirmeliyiz?
Mezopotamya’nın Efsanesi
Tufan öyküsü yalnızca İncil’de geçmez; Mezopotamya’dan çok daha eski bir hikayeye dayanır. MÖ 2.700’lere dayanan bu hikayede, Atrahasis adında bir kişinin doğaüstü bir tufandan bir teknede (sandık biçiminde) kurtarıldığı anlatılmaktadır.
Nuh ve tufan hikayesi, sıklıkla tarihte yaşanmış bir doğal afetin anısının yeniden anlatımı olarak değerlendirilir ve bu bağlamda, İstanbul Boğazı’nın deglasyondan sonra yaşadığı erozyon örnek verilir. Karadeniz’in yükselmesiyle yerlerinden edilen insanlar, bu korkunç felaketin anısını diğer bölgelere taşımış olabilirler.
Bununla birlikte, bazıları Mezopotamya’daki sel felaketlerinin bu hikayelerin kaynağı olabileceğini düşünmektedir. Atrahasis’in gemi inşa ettiği Mezopotamya versiyonunun, Babillilerin İbraniler üzerindeki etkisiyle bu toplumda yankı bulmuş olması olasıdır.
Tufan ve Nuh’un Gemisi: Kutsal Kitaplardaki Versiyon
Yaratılış kitabında yer alan tufan öyküsü ile Mezopotamya anlatısı arasında birçok ortak nokta bulunmaktadır. İncil’de Tanrı’nın, insanların kötülüklerinden dolayı onları yok etmeye karar verdiği, ancak Nuh’u ve ailesini kurtarmak için bir gemi yapmasını istediği anlatılır. Nuh, karısı, çocukları ve her hayvan türünden bir çiftle bu gemiye biner.
Ardından, kırk gün kırk gece sürecek büyük bir tufan başlar ve sular 150 gün boyunca yeryüzünü kaplar. Nuh, kara bulmak amacıyla birkaç deneme yapar. Önce bir kuzgun gönderir, ancak dönmez; ardından bir güvercin gönderir ve güvercin zeytin dalı ile geri döner. Bu, suların çekildiğine ve karanın ortaya çıktığına dair bir işarettir.
Tufan Efsanesinin Küresel Yayılımı
Benzer tufan öyküleri sadece Orta Doğu’ya özgü değildir; Hindistan’da Manu’nun kurtuluşunu anlatan versiyonlara da rastlarız. Bu hikayelerin Mezopotamya kültürüyle doğrudan veya dolaylı bağlantıları olabilir.
Amerikan Yerlilerine ait tufan öyküleri ise Hindistan ve Mezopotamya’dan coğrafi olarak uzak oldukları için farklı bir zorluk oluşturur. Bu hikayeler doğal bir felaketin ya da ilahi bir cezanın anısını mı taşır? Bazı teorilere göre, Hint-Avrupa kökenli toplulukların bu efsaneyi beraberlerinde taşıyarak dünyaya yaydığı öne sürülmüştür, ancak bunu destekleyecek yeterli kanıt bulunmamaktadır.
“Su ile Arınma” Kavramı
Bir başka açıklama ise “su ile arınma” temasının evrensel olarak kabul görmüş bir metafor olmasıdır. Su, yaşamın kaynağıdır ve farklı kültürlerde, arınma ve yeniden doğuşun bir sembolü olarak kullanılmıştır. Tufan efsanesinde, suların yıkıcı gücünün ardından insanlığın yeniden doğduğu anlatısı, Hristiyanlıkta vaftiz ritüelinde de kendini gösterir.
Nuh’un Gemisi efsanesinin farklı kültürlerdeki versiyonları arasında ortak temalar ve farklılıklar bulunur. Tek tanrılı bir Nuh figürü ile çok tanrılı bir Atrahasis’in hikayeleri benzer temalar taşısa da, ilahi varlıklarla olan ilişkilerinde önemli ayrılıklar vardır.
Nuh’un Gemisi Bulundu mu?
(Türkiye)? Çinli evanjelistlerin başını çektiği bir grubun iddialarına göre, Nuh’un Gemisi Türkiye’de bulunmuş olabilir. Bu amaçla Ağrı Dağı’na yönelik birçok keşif gezisi düzenlenmiştir. Bazı araştırmacılar, dağın eteklerindeki gemi şekilli jeolojik oluşumların İncil’deki geminin fosilleşmiş kalıntıları olduğunu öne sürmüştür. Bu projeler, genellikle Amerikan Evanjelik kurumları tarafından desteklenmiş ve Ron Wyatt gibi tartışmalı isimler tarafından yönetilmiştir.
Ancak Çinli ekip, bu jeolojik oluşumdan ziyade dipteki ahşap kalıntılara odaklanmıştır. Yapılan karbon 14 testi, bu kalıntıların 4.800 yıl öncesine dayandığını göstermektedir.
Buna karşın, MS 2. yüzyılda yaşamış Yunan coğrafyacı Strabon, bölgedeki marangozların bu dağlarda geçimlerini sürdürdüğünü yazmıştır. Bu nedenle, burada bulunan kalıntılar belki de Tunç Çağı’na ait bir barınak veya ağıldan ibaret olabilir.
Buluntuların gerçekliğini ancak bilimsel kazılar netleştirebilir ve eksik bilgiler nedeniyle bu keşif iddialarına temkinli yaklaşmak gerekmektedir. Özellikle, İncil’deki bulguları aceleci bir şekilde yorumlayan veya sahte kanıtlar öne süren grupların geçmişteki girişimleri, bu tür keşiflerin güvenilirliğini sorgulamak için sebep sunmaktadır.
