Tarih boyunca savaşlar insanlık üzerinde derin yaralar bırakmış, toplumları sarsmış ve medeniyetlerin yıkılmasına neden olmuştur. Ancak bazı savaşlar, ardında büyük bir yıkım bırakmasına rağmen hiçbir anlam ifade etmemiştir. İşte bu yazıda, bir hiç uğruna çıkmış savaşlar ve bu savaşların ardındaki anlamsızlıkları ele alacağız. Bu konuyu işlerken, savaşların toplumlara etkisini daha iyi anlayabilmeniz için bazı yabancı dizi ve film tavsiyeleri de sunacağım.
1. Troya Savaşı
Troya Savaşı, Yunan mitolojisinde önemli bir yer tutsa da, gerçek hayatta bu savaşın çıkış sebebi oldukça basit ve anlamsızdır. Troya, bir kadının kaçırılması yüzünden yıllarca süren bir kuşatmaya maruz kalmıştır. Yunanlar ve Troyalılar arasında geçen bu savaş, binlerce insanın hayatını kaybetmesine yol açmıştır. Sadece bir aşk hikayesi yüzünden binlerce asker ölmüştür.
Bu savaşı daha iyi anlamak isteyenler için “Troy” (2004) filmi iyi bir seçimdir. Brad Pitt’in başrolde olduğu bu film, savaşın arka planını ve karakterlerin içsel çatışmalarını izleyiciye etkileyici bir şekilde aktarıyor.
2. Kırım Savaşı
Kırım Savaşı, 1853-1856 yılları arasında Rus İmparatorluğu ile Osmanlı İmparatorluğu arasında yaşanmıştır. Ancak bu savaşın asıl sebebi dini ve politik farklılıklar değil, büyük devletlerin güç gösterisi yapma arzusuydu. Milyonlarca insanın ölümü ve yaralanmasıyla sonuçlanan bu savaşın sonuçları, dünya tarihinde hiçbir kalıcı değişiklik yaratmamıştır. Güç dengeleri savaşın asıl sebebi olarak görülse de, bu savaş aslında anlamsız bir yıkım olmuştur.
Bu savaşın anlamsızlığı hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyenler için “War & Peace” (2016) mini dizisi harika bir seçenek olabilir. Bu dizi, savaşın sıradan insanlar üzerindeki etkisini başarılı bir şekilde anlatmaktadır.
3. Falkland Savaşı
1982 yılında İngiltere ile Arjantin arasında çıkan Falkland Savaşı, birkaç adacık için binlerce insanın hayatını kaybetmesine neden olmuştur. Falkland Adaları, dünya siyaseti açısından stratejik bir öneme sahip olmasa da, iki ülke arasındaki milliyetçi duyguların körüklenmesi savaşı kaçınılmaz kılmıştır. Milliyetçilik ve gurur, burada savaşı tetikleyen ana unsurlar olmuştur.
Falkland Savaşı’na benzer konuları işleyen “The Crown” dizisinin 4. sezonu, Margaret Thatcher ve İngiltere’nin iç politika dinamikleri üzerine ilginç detaylar sunmaktadır.
4. Vietnam Savaşı
- yüzyılın en kanlı ve en uzun süreli savaşlarından biri olan Vietnam Savaşı, aslında bir soğuk savaş çatışmasından başka bir şey değildi. Amerika Birleşik Devletleri’nin komünizmle mücadele adı altında giriştiği bu savaş, hem ABD hem de Vietnam için büyük kayıplara neden olmuştur. Komünizmle mücadele bahanesi, aslında ABD’nin Asya’daki stratejik çıkarlarını koruma arzusunu gizliyordu. Sonuç olarak, savaşın sonunda ne komünizm sona erdi ne de Vietnam ABD’nin eline geçti.
Vietnam Savaşı’nın insan hayatı üzerindeki etkilerini görmek isteyenler için “The Deer Hunter” (1978) filmi oldukça etkileyici bir yapımdır. Robert De Niro’nun başrolünde olduğu bu film, savaşın insan psikolojisi üzerindeki etkilerini derinlemesine işler.
5. I. Dünya Savaşı
Birçok tarihçi, I. Dünya Savaşı’nın aslında anlamsız bir savaş olduğu konusunda hemfikirdir. Avusturya-Macaristan Veliahtı Franz Ferdinand’ın bir suikasta kurban gitmesi üzerine çıkan bu savaş, tüm Avrupa’yı ve sonrasında dünyayı etkisi altına almıştır. Ancak savaşın sonunda ne Avusturya-Macaristan ne de diğer Avrupa devletleri istedikleri sonuçları elde edebilmiştir. Savaş sonrası kurulan düzen ise sadece daha büyük bir felaketin, yani II. Dünya Savaşı’nın zeminini hazırlamıştır.
Bu büyük savaşı derinlemesine anlamak isteyenler için “1917” filmi mükemmel bir seçimdir. Film, savaşın vahşetini ve cephedeki askerlerin yaşadığı dehşeti izleyicilere gerçekçi bir şekilde sunar.
6. Rus-Japon Savaşı
1904-1905 yılları arasında Japonya ile Rusya arasında yaşanan bu savaş, iki ülkenin Asya’daki çıkar çatışmaları üzerine çıkmıştır. Ancak bu çıkarlar ne Japonya ne de Rusya için stratejik bir kazanç sağlamamış, savaş sonunda her iki taraf da büyük kayıplar vermiştir. Bu savaşın sonucunda iki ülke de ekonomik olarak zayıflamış ve halklarının gözünde meşruiyetlerini sorgulatmışlardır.
Bu savaşla ilgili olarak “The Last Samurai” (2003) filmi önerilebilir. Film her ne kadar bu savaşı tam olarak işlemese de, Japonya’nın modernleşme sürecindeki çatışmalarına ışık tutar.
Sonuç
Bir hiç uğruna çıkmış savaşlar, tarihte her zaman var olmuştur ve olmaya devam edecektir. Bu savaşlar, insanların egoları, milliyetçilik, güç gösterisi gibi anlamsız sebeplerden dolayı milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden olmuştur. Savaşın anlamsızlığını ve yıkıcılığını daha iyi anlamak için, yukarıda önerdiğim yabancı diziler ve filmler size farklı perspektifler sunacaktır. Unutmayın, savaşlar kazananı olmayan trajedilerdir ve insanoğlu, bu trajedilerden ders almayı öğrenmelidir.
